سیاست اخلاقی نشریه بر اساس دستورالعمل‏ها و احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیتۀ  اخلاق در انتشار (COPE) می باشد و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی نموده و با قوانین رفتاری هیات تحریریه مطابقت دارد. (برای آگاهی از تمامی این قوانین به https://publicationethics.org/guidance مراجعه نمایید). خوانندگان، نویسندگان، داوران و هیئت دبیران نشریه،  این سیاست‏های اخلاقی را دقیقا دنبال می‏نمایند. سیاست و خط مشی اخلاقی نشریه می‏تواند تعیین کند که کدام یک از مقاله‏های تحقیقاتی یا مقالات ارسالی به نشریه باید مورد توجه، داوری، پذیرش و چاپ قرار گیرد. لازم به ذکر است که تمامی مقالات ارسالی به نشریه از طریق نرم افزار سمیم نور مورد بررسی قرار می‏گیرند تا از اصالت آن اطمینان حاصل شود و سپس توسط داوران متبحّر در زمینه تخصصی تحقیق به طور دقیق داوری می‏گردد.

 

 الف: وظایف و مسئولیت‏های ناشر

1. مجله متعهد می‏شود که تصمیمات تحریریه در مورد مقاله‏های دریافتی نهایی است.
2. مجله متعهد می‏شود که تصمیم در مورد سرنوشت مقالات مورد بررسی صرفا بر اساس قضاوت حرفه‏ای صورت پذیرفته و تحت تأثیر منافع تجاری نخواهد بود.
3. مجله متعهد می‏شود که سوابق فردی، دانشگاهی و تحقیقاتی نویسندگان را حفظ نماید.
4. مجله متعهد می‏شود که بر اصول اخلاقی سردبیر، داوران، دستیاران، هیئت تحریریه، نویسندگان و خوانندگان نظارت دارد.
5. مجله متعهد می‏شود که این نشریه بلااستثناء نسبت به پایش سرقت ادبی و علمی مسائل مربوط به کلاهبرداری اطلاعاتی و تقلب در مقالات دریافتی نظارت دارد.
6. مجله  متعهد می‏شود که همیشه و در هر زمان که نیاز باشد اصلاحات، توضیحات و جمع بندی‏های لازم را در رابطه با انتشارات خود منتشر و عرضه نماید.

 

 ب: وظایف و مسئولیت های سردبیر و دبیران تخصصی

• سردبیر نشریه باید اختیار کامل در رد یا پذیرش مقاله دریافتی را داشته باشد.
• سردبیر نشریه باید محرمانه بودن مقالات دریافتی مورد بررسی را تا زمان انتشار آنها حفظ کند.
• سردبیر نشریه باید درباره مقالات دریافتی تصمیم گیری نماید و در صورت لزوم با سایر دبیران و داوران در راستای نشر مشورت نماید.
• سردبیر و دبیران نشریه باید ناشناس بودن داوران را محرمانه تلقی نمایند.
• سردبیر و دبیران نشریه باید از هرگونه تعارض منافع جلوگیری کنند.
• سردبیر و دبیران نشریه باید یکپارچگی علمی را حفظ کرده و در رفع نیاز خوانندگان و نویسندگان تلاش کنند.
• سردبیر و دبیران نشریه باید بررسی کامل را در مورد سرقت ادبی، علمی و موارد کلاهبرداری داده‏ها بررسی کامل انجام دهند و در صورت لزوم اصلاحات، توضیحات، جمع آوری مطالب، حذف مقاله و عذرخواهی‏ها را منتشر کنند.
• سردبیر و دبیران نشریه فقط باید محدود به محتوای فکری باشند.
• سردبیر نشریه نباید هیچ یک از اطلاعات مربوط به مقالات دریافتی را به جز نویسنده متبوع، داوران، دبیران بالقوه، مشاوران تحریریه و ناشر، برای دیگران افشا کند.
• مقالات و مطالب منتشر نشده، بدون موافقت صریح کتبی نویسنده، نباید توسط سردبیر یا اعضای هیئت تحریریه برای اهداف تحقیقاتی خود مورد استفاده قرار گیرد.

11- همواره تصحیحات، توضیحات، پس گیری مقالات، و معذرت خواهی در صورت نیاز را با علاقه ارایه دهند.

 

ج: وظایف و مسئولیت های داوران

1- داوران نشریه باید سردبیر را با داوری های بهینه در تصمیم گیری انتشار مقالات یاری نمایند.

2- داوران نشریه باید محرمانه بودن محتوای مقالات مورد بررسی را کاملا حفظ کنند.

3- داوران نشریه باید به موقع نظرات داوری خود را ارائه دهند تا سردبیر بتواند به موقع در مورد پذیرش چاپ و یا رد مقاله تصمیم گیری نماید.

4- داوران نشریه ملزم به محرمانه بودن مقالات دریافتی جهت داوری هستند و نباید از اطلاعات به دست آمده برای منافع شخصی استفاده نمایند.

5- نظرات داوران در مورد هر مقاله مورد داوری باید فنی، حرفه ای و عینی باشد، در غیر این صورت نباید در ابتدا دعوت به داوری، قبول داوری نمایند.

6- داوران نشریه نباید مقاله‏ای را که با هریک از نویسندگان، موسسه و یا دانشگاهی تضاد منافع دارند، داوری کنند.

7- داوران نشریه باید از هرگونه فاش کردن نتایج داوری و ایجاد تضاد منافع خودداری نمایند.

8- تنها به داوری نسخ اولیه‏ی مقاله هایی بپردازند که در حیطه‏ی توانایی حرفه‏ای آنان می‏گنجد و همچنین قادر به انجام آن‏ها در زمان معلوم هستند.

9- ناسازگاری‏های بالقوه با علایق مجله را اطلاع دهند و یا اگر در زمینه یکی از ناسازگاری‏ها اطمینان حاصل نشده است با مجله مکاتبه کرده تا مطمئن شوند.

10- درک صحیحی از دو طرفه بودن فرآیند داوری همتا داشته و سهم خود از کار را در زمان مشخص شده انجام دهند.

انتظارات در حین فرایند داوری همتا:

 

داوران می بایست:

1. در زمان مشخص شده پاسخگو باشند، به خصوص اگر قادر به انجام داوری نیستند.
2. اگر توانایی حرفه‏ای لازم را برای انجام داوری ندارند، اطلاع دهند.
3. تنها در صورتی با داوری موافقت کنند که توانایی انجام آن تحت یک جدول زمان تفاهم شده را داشته باشند.
4. هرگونه ناسازگاری با علایق را اطلاع دهند.
5. در موارد ناسازگاری در داوری از خط مشی مجله پیروی کنند.
6. نسخ اولیه‏ای را که پیشتر برای مجلات دیگر داوری کرده‏اند به طور کامل از ابتدا داوری کنند چرا که امکان تغییرات زیادی بین دو ارائه مختلف وجود دارد.
7. اطمینان حاصل کنند که پیشنهادات آنان مبنی بر داور جایگزین بر طبق تناسب آنان و نه موارد شخصی باشد.
8. از قبول داوری نسخه‏ی اولیه‏ای که فقط به منظور کسب اطلاعات در آن مورد، و نه داوری واقعی، تمایل به داوری آن دارند، بپرهیزند.
9. اگر قادر به داوری بی طرفانه نیستند از قبول کار پرهیز کنند.
10. اگر به هر نحوی در پژوهش نقشی داشته‏اند از داوری آن پرهیز کنند.
11. اگر داوری پژوهشی، شبیه به نسخه اولیه ارائه شده، در دست انجام دارند و یا به مجله دیگری ارائه کرده‏اند، از داوری کار خودداری کنند.

 

  انتظارات در زمان داوری، عبارت است از:

1. اگر هنگام داوری با ناسازگاری مواجه شدند که هنگام قبول کار آشکار نبود بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
2. اگر قادر به داوری در مورد تمام قسمت‏های نسخه اولیه نیستند بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
3. از داخل کردن اشخاص دیگر، از جمله دانشجویان و محققین تحت آموزش خود، در داوری، بدون کسب اجازه از مجله خودداری کنند.
4. کل نسخه اولیه ارائه شده و نقدهای آن را محرمانه نگه دارند.
5. در مورد داوری دو سو ناشناس اگر به هویت نویسنده مشکوک هستند و این امر باعث ناسازگاری خاصی می شود، مراتب را به مجله اطلاع دهند.
6. اگر هنگام داوری به بی قاعدگی خاص و یا نکته اخلاقی در مورد جنبه‏های مختلف کار برخوردند، بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
7. از روی قصد داوری را طولانی تر از حد زمان‏بندی تعیین شده نکنند.
8. اطمینان حاصل کنند که داوری آنان بر اساس خصوصیات کار ارائه شده و نه تحت تاثیر مسائل شخصی، مالی و یا ناسازگاری‏های دیگر باشد.
9. از تماس با نویسندگان کار بدون کسب اجازه از مجله خودداری نمایند.

 

انتظارات هنگام آماده کردن گزارش داوری:

داوری داوران می‏بایست:

1. سازنده و بی طرف بوده و نویسندگان را از نظرات سازنده خود برای بهتر کردن نسخه اولیه آگاه سازند.
2. از ارائه نظرات توهین‏آمیز و اتهامات بی‏پایه و اساس خودداری کنند.
3. به طور جزئی به نقد بپردازند و در مورد نظرات کلی از شواهد مرتبط برای اثبات عقیده خود استفاده نمایند.
4. از حساسیت‏های ناشی از موارد مرتبط با زبان، به خصوص در مورد نویسندگانی که به زبان مادری خود نمی نویسند، آگاهی کامل داشته باشند.
5. تحقیقات مازاد اساسی و مورد نیاز برای اثبات ادعاهای مطرح شده در نسخه اولیه را دقیقا مشخص نمایند.
6. گزارش را به نحوی ننویسند که به گونه‏ای منفی و غیر عادلانه در مورد شخص خاصی باشد.
7. اطمینان حاصل کنند که نظرات و پیشنهاداتشان برای سردبیر مجله و نویسنده نسخه اولیه، هماهنگ و یکسان باشند.
8. از پیشنهاد استناد به کار خود داور، تنها برای بالا بردن میزان استنادات مقاله خود، پرهیز کنند.

 انتظارات پس از آماده کردن گزارش:

داوران می بایست:

 

• نسخه اولیه ارائه شده و نقدهای آن را همچنان محرمانه نگه دارند.
• اگر از سوی مجله در مورد داوری آنها تماس گرفته شد بلافاصله پاسخگو باشند و اطلاعات مورد نیاز را ارائه دهند.
• اگر مطلبی مرتبط پس از تسلیم گزارش به نظر داور رسید، که امکان تغییر در نظرات و پیشنهادات را به وجود می‏آورد، حتما به مجله اطلاع دهند.
• گزارش آماده شده توسط داوران دیگر را مطالعه کنند تا درک آنان از موضوع و تصمیم حاصل شده افزایش یابد.
• تلاش کنند تا خود را با درخواست‏های مجله، مبنی بر اصلاح گزارش خود و یا تسلیم مجدد نسخه اولیه داوری شده، تطبیق دهند.

د: وظایف و مسئولیت‏های نویسنده:

 1- مقالات باید بر اساس زبان نشریه، از طرف نویسنده عرضه شود و باید بر اساس نگارش صحیح و اصطلاحات مناسب تهیه و عرضه شوند.

2- مقالات نباید در جای دیگری منتشر شده  باشد (مگر به صورت چکیده مقاله یا به عنوان بخشی از سخنرانی، بررسی یا پایان نامه منتشر شده) و به طور کلی توسط نشریه یا ناشر دیگری منتشر و یا در دست بررسی باشد .

3- نویسنده مسئول یا مکاتبه کننده عرضه مقاله باید تایید دیگر نویسندگان مقاله را جهت چاپ مقاله مورد نظر را داشته باشد.

4- برای توسعه و پایداری سیستم داوری همطرازی نشریه، نویسندگان موظف هستند تا بر اساس موضوعات تخصصی خویش جهت داوری مقالات مرتبط دیگر نویسندگان همکاری داشته باشند.

5- مقاله عرضه شده توسط نویسندگان که با پشتیبانی یک موسسه خاص ارائه می شود،  باید با تأیید آن موسسه باشد.

6- نویسندگان می‏بایست صراحتاً مشخص کنند که چه مؤسسه یا سازمانی برای انجام تحقیقات و یا تهیه مقاله حمایت مالی کرده و نقش و شماره کمک هزینه تحقیق حمایت کننده مالی را در بخش سپاسگزاری و قدردانی مقاله به طور خلاصه ذکر نمایند.

7- نویسندگان باید اجازه ویرایش و تصحیحات لازم محتوای مقاله برای خوانایی و تصحیحات لازم را به نشریه بدهند.

8- فرم های "حق نشر" و "تضاد منافع" باید توسط نویسنده مسئول در صورت تعدد نویسندگان، قبل از پذیرش مقاله، امضا شود تا از نظر قانونی مسئولیت اخلاقی و سیاست حفظ حریم خصوصی نشریه در بایگانی حفظ گردد.

9- باتوجه به مجوز دسترسی آزاد یک نشریه، نویسندگان مالکیت و حق چاپ را برای مقاله خود حفظ می‏کنند، اما به دیگران اجازه می‏دهند محتوای مقاله را دانلود، استفاده مجدد، چاپ، توزیع و یا کپی برداری کنند، به شرط این که به منبع اصلی به درستی استناد شده باشد.

10- کلیه نویسندگان همکار توافق کرده‏اند که  نویسنده مکاتبه کننده اجازه دارد تا به عنوان نویسنده مسئول، مقاله داوری شده را با نظر آنها تصحیح و ویرایش نماید.

11- هنگامی که نویسنده (نویسندگان) در مقاله منتشر شده خود متوجه خطا یا عدم صحت قابل توجهی شوند، این نویسنده وظیفه دارد که سریعاً به سردبیر یا ناشر نشریه را برای پس گرفتن یا تصحیح مقاله مطلع نماید.

12- کلیه نویسندگان باید بدانند که مقالات ارسالی به نشریه با استفاده از نرم‏افزار پیشگیری از سرقت ادبی و علمی تحت بررسی قرار می‏گیرند. سرقت ادبی-علمی نقض جدی اخلاق در انتشار مقالات است.

13- کلیه نویسندگان و خصوصا نویسنده مسئول باید قبل از تسلیم مقاله به نشریه، راهنمای نویسندگان و نیز فرمت ساختاری مقاله و نوع رفرنس‏دهی را با دقت خوانده و بر اساس آن مقاله را ارسال نماید.

 

  اصول شفافیت:

 

• فرآیند داوری همطرازی: زمان تناوب انتشار نشریه دو فصلنامه بوده و به صورت الکترونیکی و چاپی منتشر می‏شود و مربوط به تمام جنبه‏های موضوعی نشریه می‏باشد. هرگونه سیاست و رویه‏های داوری نشریه، با شفافیت در سامانه نشریه به وضوح شرح داده می‏شود.
• هیئت تحریریه: نشریه دارای هیئت تحریریه بسیار قدرتمندی است که اعضای آن متخصص در زمینه‏های موضوعی هستند که در نشریه معرفی شده‏اند. نام کامل و وابستگی علمی سردبیر و همکاران و همچنین اطلاعات تماس نشریه، اطلاعات تماس هیئت تحریریه در سامانه نشریه ارائه می‏شود.
• کپی رایت یا حق چاپ: از نویسندگان و یا نویسنده مسئول به نمایندگی از طرف نویسندگان همکار خواسته می‏شود قبل از فرآیند پذیرش مقاله، نسبت به امضاء فرم کپی رایت یا حق چاپ اقدام نماید و توافق‏نامه انتشار نشریه را تکمیل نمایند.
• تعارض منافع: از نویسندگان و یا نویسنده مسئول به نمایندگی از طرف نویسندگان همکار، خواسته می‏شود قبل از فرآیند پذیرش مقاله، نسبت به امضاء فرم تضاد منافع، عدم وجود هرگونه تضادی با افراد یا سازمان‏ها نداشته باشند.
• شناسایی و بررسی ادعاهای سوء رفتار در تحقیقات: سردبیر اقدامات منطقی را برای شناسایی و جلوگیری از انتشار مقالاتی که حاوی سوء رفتار در تحقیقات از جمله سرقت ادبی و علمی، دستکاری در استنادات و جعل داده ها است را انجام می‏دهد.
• سامانه نشریه: سامانه نشریه حاوی تمهیداتی برای اطمینان از رعایت استانداردهای اخلاقی و حرفه‏ای بالا می‏باشد.
• نام نشریه: نام نشریه منحصر به فرد است و نامی نیست که به راحتی با نشریات دیگر اشتباه گرفته شود.
• برنامه زمان بندی انتشار نشریه: دوره انتشار شماره‏های نشریه در سامانه به وضوح مشخص است.
• بایگانی: بایگانی تمامی دوره‏ها و شماره‏های منتشر شده نشریه، جهت پشتیبانی الکترونیکی و حفظ دسترسی به محتوای نشریه به وضوح در سامانه نشریه نشان داده می‏شود.

 

نقض اخلاق نشر:

1- سرقت ادبی: سرقت ادبی استفاده عمدی از ایده‏های شخص دیگر یا سایر مطالب اصلی به نام خود است. کپی نمودن حتی یک جمله از مقاله دیگری، یا حتی یکی از نوشته‏های خود که قبلاً منتشر شده است، بدون استناد مناسب، توسط نشریات به عنوان سرقت ادبی در نظر گرفته می‏شود. کلیه مقالات مورد بررسی یا چاپ شده در نشریه با استفاده از نرم افزار پیشگیری از سرقت ادبی در معرض غربالگری قرار می‏گیرند. بنابراین، سرقت ادبی نقض جدی اخلاق در انتشار است.

2- ساخت و جعل داده ها: ساخت و جعل داده‏ها به این معنی است که محقق واقعاً مطالعه را انجام نداده است، بلکه داده‏ها یا نتایج را ساخته و اطلاعات ساختگی را ثبت یا گزارش نموده است. جعل داده‏ها به معنای این است که محقق این آزمایش را انجام داده است، اما داده‏ها یا نتایج حاصل از یافته‏های تحقیق را دستکاری، تغییر یا حذف کرده است.

3- ارسال همزمان: ارسال همزمان هنگامی اتفاق می‏افتد که مقاله (یا بخش‏های قابل توجهی از مقاله) به یک نشریه ارسال شده است که همزمان یا قبلاً به نشریه دیگری عرضه و در حال بررسی و داوری است.

4- انتشار تکراری: انتشار تکراری زمانی اتفاق می‏افتد که دو مقاله یا بیشتر، بدون ارجاع کامل، در اصل فرضیه‏ها، داده‏ها، نقاط بحث و نتیجه‏گیری یکسان را داشته باشند.

5- انتشارات زاید: انتشارات زاید شامل تقسیم نامناسب نتایج مطالعه به چندین مقاله است و اغلب ناشی از تمایل به بزرگنمایی پیشینه علمی است.

6- مشارکت کلیه نویسندگان: همه نویسندگان یک مقاله باید سهم علمی قابل توجهی در تحقیق و در مقاله داشته و کلیه ادعاهای آن را تأیید کنند. لذا همه کسانی که سهم علمی قابل توجهی داشته اند، از جمله دانشجویان و تکنسین‏های آزمایشگاهی، باید در فهرست نویسندگان ذکر گردد.

7-دستکاری در ارجاعات: دستکاری در ارجاعات شامل نقل قول‏های بیش از حد، در مقاله تسلیمی که به محتوای علمی مقاله کمک نکند و فقط به منظور افزایش ارجاعات یک نویسنده یا نشریه خاص در یک مقاله عرضه شود، این امر منجر به بیان نادرست اهمّیّت مقاله و نشریه‏ای خاص می‏شود و بنابراین نوعی سوء رفتار علمی تلقی می‏گردد.

8- تحریم‏ها: در صورت نقض مستند هر یک از سیاست‏های ذکر شده در نشریه، صرف نظر از این که این تخلفات در نشریه‏ای رخ داده باشد یا خیر، مجازات‏های زیر را در بر خواهد داشت:

(الف) رد فوری مقاله متخلف، (ب) رد فوری هر مقاله دیگری که به هر نشریه‏ای توسط هر یک از نویسندگان مقاله متخلف منتشر شده باشد، ارسال شود، (ج) تحریم حداقل 36 ماه برای تمامی نویسندگان برای هرگونه ارسال جدید به هر نشریه‏ای، به صورت جداگانه یا در ترکیب با سایر نویسندگان مقاله متخلف، اعمال خواهد شد. (د) منع فعالیت کلیه نویسندگان در هیئت تحریریه هر نشریه.

 رسیدگی به موارد سوء رفتار:

 هنگامی که نشریه نقض اخلاقی را در انتشار نشریه تأیید کرد، نشریه، نگرانی های اخلاقی را با جدیت دنبال می‏کند و یک عمل استاندارد خاص را که در زیر خلاصه می شود را دنبال می نماید:

1) اولین اقدام سردبیر نشریه اطلاع رسانی به هیئت تحریریه نشریه از طریق تهیه نسخه‏هایی از مطالب مربوطه و پیش نویس نامه به نویسنده مربوطه است که خواستار توضیح به روش غیرقضاوتی است.

2) اگر توضیح نویسنده غیرقابل قبول باشد و به نظر برسد که رفتار غیراخلاقی جدی صورت گرفته است، موضوع از طریق هیئت تحریریه به کمیته انتشارات ارجاع می‏شود. پس از مشورت، کمیته تصمیم می‏گیرد که آیا پرونده به اندازه کافی جدی است که بتواند ممنوعیت ارسال مقالات دیگر در آینده باشد.

3) اگر تخلف از شدت کمتری برخوردار باشد، سردبیر به توصیه کمیته انتشارات، نامه توبیخ را برای نویسنده ارسال می‏کند و سیاست‏های انتشار نشریه را به نویسنده یادآوری می‏نماید. اگر مقاله منتشر شده باشد، سردبیر می‏تواند از نویسنده بخواهد که عذرخواهی در نشریه را برای تصحیح پرونده منتشر نماید.

4) اعلام تخلف به نویسنده مسئول ارسال می‏شود و هر مقاله‏ای از نویسنده مسئول تخلف و یا هر مقاله‏ای که این افراد همکاری داشته‏اند و توسط نشریه تحت بررسی است، بلافاصله رد می‏شود.

5) فعالیت نویسندگان متخلف در هیئت تحریریه نشریه و به عنوان داور برای نشریه ممنوع است. حق انجام اقدامات بیشتر برای نشریه محفوظ است.

6) در موارد شدید، تذکر به نویسندگان همکار ارسال می‏شود و نویسندگان از ارسال اثر خود به نشریه به مدت 5 سال منع می‏شوند.

7) در موارد جدی تقلب که منجر به حذف مقاله می‏شود، اخطار حذف در نشریه منتشر می‏شود و در نسخه آنلاین با مقاله پیوند داده می‏شود. نسخه آنلاین مقاله نیز با "تاریخ حذف"  به صورت مشخص علامت گذاری می‏گردد.